zondag 10 maart 2013

Nieuwsgierig?


Het ontwikkelen en versterken van creativiteit is in deze tijd essentieel. Het geeft kinderen meer mogelijkheden en inzicht in hun eigen denkkracht, zelfbewustzijn en leren.
Creativiteit kun je ontwikkelen en het start met NIEUWSGIERIGHEID - de bodem!


Het kind

Wonderlijk is het kind verbonden met de dingen

zachte schaduw van blaren op de grond,
een kleine ritselende tros seringen,
het vonkend water in de havenmond,

het lichte wiegen van sneeuwvlokken

het glijden en smelten langs het warme vensterglas,
het dof-muziekend ijs waar schaatsers rijden
en hij terzijde staat op het bevroren gras.

Hij weet het niet, maar door zijn grote ogen

zinkt het als in een onvertroebeld meer,
en ouder geworden, over zichzelf gebogen,
vindt hij het alles op de bodem weer.

MARTINUS NIJHOFF

Inspelen op creativiteit vraagt om nieuwsgierigheid en een vragende aard van de leerkracht.
Door deze houding ontwikkelt de leerkracht én daardoor het kind een houding die hen een leven lang in staat stelt om in mogelijkheden te denken en niet – enkel – in patronen of beperkingen.
Nieuwsgierigheid vraagt dat je je kunt verwonderen in plaats van te denken dat je volwassener lijkt als je datgene achterna hobbelt waar iedereen het over heeft. Vrijheid van denken. 

'Jonge kinderen zijn wat dat betreft minder ingekapseld. Ze kunnen per ongeluk een mooi woord gebruiken omdat ze het gepaste woord nog niet kennen, kunnen vanzelfsprekendheden door hun frisse blik op de kop zetten, kunnen vragen stellen die de veronderstelling dat de dingen nu eenmaal zijn zoals ze zijn ontwrichten. Zomaar. Argeloos.'

Niets is mooier dan kinderen te ZIEN ontwikkelen in hun eigen nieuwsgierig zijn en originele manier van de wereld ontdekken, onderzoeken en vormgeven. 

Ons onderwijs moet, mijns inziens, in alle gevallen gericht zijn op het onderzoeken en uitbreiden van individuele mogelijkheden van kinderen. Nieuwsgierig ZIJN; de geest losmaken, zodat er iets kan gaan springen en huppelen in de gedachten. 
Gebruik maken van de 'sprankelcoëfficiënt' zoals Robbert Dijkgraaf het zo mooi noemt. Letterlijk betekent coëfficiënt; mede-uitwerker. Is dat nieuwsgierigheid?
Kinderen krijgen hierdoor de gelegenheid op tal van gebieden hun inzichten en competenties uit te breiden. De leerkracht helpt de kinderen met de uitbreiding van die inzichten en vaardigheden. Dit bewust doen. Het HOE en WAAROM willen achterhalen. Door zelfreflectie; Wat doe ik al en wat kan ik veranderen, welke mogelijkheden zijn er? NIEUWSGIERIG zijn naar hoe dit gaat.

En dan heel praktisch - Test je nieuwsgierigheid
Een lijstje met essentiële vragen die kunnen bijdragen aan het 'bewust' nieuwsgierig zijn (Kan dat eigenlijk wel...?).
Een leerkracht stelt zich open en onbevooroordeeld op voor nieuwe waarnemingen (met alle zintuigen) en vragen.
Ontdek & Verwonder!

  • Welke vragen stimuleren het scherp en objectief waarnemen? 
  • Welke vragen stimuleren de tactiele, visuele, auditieve en cognitieve nieuwsgierigheid?
  • Welke didactische werkvormen gebruik je die de nieuwsgierigheid stimuleren? 
  • Wat maakt jou (de leerkracht) nieuwsgierig
  • Wat maakt de kinderen nieuwsgierig?
  • Wanneer zijn kinderen nieuwsgierig
  • Hoe laten ze dat zien? 
  • Hoe stel je nieuwsgierig-makende vragen?
  • ...

Gebruikte bronnen:
Toeval Gezocht, Kunst, kunstenaars en jonge kinderen - Annemieke Huisingg, Rixt Hulshoff Pol, Ellie van den Bomen (red.) Met artikelen van onder meer Robbert Dijkgraaf, Joke van Leeuwen en Mark Mieras. 
Een halve hond heel denken, Een boek over kijken - Joke van Leeuwen
En de Roze Bril van David van der Kooij vindingrijk | creatief denken in onderwijs

2 opmerkingen: